Pióro potężniejsze niż miecz: „Bestseller” Joanny Opiat-Bojarskiej

Akcja pędząca jak ekspres Poznań-Warszawa plus świetnie zarysowane tło społeczno-obyczajowe. Misterna intryga kryminalna plus refleksja nad współczesną popkulturą. Takie rzeczy tylko u Joanny Opiat-Bojarskiej.

Emilia Sienkiewicz, mimo zobowiązującego nazwiska, pozostałaby zapewne skromną księgową, gdyby nie wygrana w literackim talent show. Niepozorna poznanianka z dnia na dzień staje się wschodzącą gwiazdą polskiego rynku wydawniczego, jej debiutancka powieść sprzedaje się jak świeże – bezglutenowe i pełnoziarniste rzecz jasna – bułeczki, a jej życie prywatne trafia na celownik paparazzich. Kolejnego sukcesu nie dane jest jednak Emilii doczekać – wścibska sąsiadka znajduje ją martwą na kilka dni przed premierą drugiej powieści. Policja podejrzewa, że za śmiercią uwielbianej pisarki stoją włamywacze, od dłuższego czasu grasujący po Poznaniu. Życie szybko weryfikuje jednak tę teorię. Przemysław Burzyński i Michał Majewski mają twardy orzech do zgryzienia – w sieci pojawia się bowiem list z zaświatów i tajemniczy film, a liczba podejrzanych jest odwrotnie proporcjonalna do ilości dowodów przeciwko nim. W tej sprawie nie ma nic oczywistego, o czym dość szybko przekonują się poznańscy detektywi. Śledztwo odsłania prawdziwą, daleką od stworzonej na potrzeby mediów, osobowość Emilii Sienkiewicz i smutną prawdę o świecie wydawniczym, w którym panują reguły gry równie bezwzględne co w świecie show biznesu. W obu przypadkach jedynym celem jest sława, uwielbienie tłumów i duże pieniądze. Literatura ma tu najmniejsze znaczenie. Sprawy nie ułatwiają także zawirowania w życiu prywatnym dwojga śledczych: Młody wplątał się w romans z byłą swego policyjnego partnera, Burza natomiast ma poważny problem z wódką i żoną. Zdecydowanie nadużywa smaku tej pierwszej i cierpliwości drugiej.

Wiele wskazuje na to, że tytuł najnowszej powieści Joanny Opiat-Bojarskiej jest samospełniającą się przepowiednią. Bestseller ma bowiem wszystko, co konieczne, by znaleźć się na szczytach list sprzedaży: precyzyjnie skonstruowaną intrygę kryminalną, niesamowicie wartką akcję i ciekawe, wiarygodne psychologicznie postacie. Joanna Opiat-Bojarska z aptekarską precyzją dawkuje emocje, doskonale wie, kiedy zwolnić, a kiedy przyspieszyć akcję, aby porwać, ale nie przytłoczyć czytelnika. Zaliczający kolejne panienki Młody i cyniczny, zmęczony życiem Burza tworzą jeden z najlepszych duetów w polskiej literaturze kryminalnej. Anita Broll zaś, dojrzała kobieta zakochana w znacznie młodszym mężczyźnie, nie ukrywająca swego seksualnego apetytu, dodaje całej opowieści nienachalnej, dyskretnej pikanterii.

Bestseller to jednak coś więcej niż kryminał – jego mocną stroną jest bowiem bardzo dobrze zarysowane tło społeczno-obyczajowe. Joanna Opiat-Bojarska pokazuje prawdę o polskim show biznesie, obnażając mechanizmy rządzące telewizyjnymi talent showami. Jeśli kiedykolwiek łudziliście się, że talent naprawdę ma tam jakieś znaczenie Bestseller Was z tego wyleczy. Tam liczą się wyłącznie cycki, łzy i dramaty, a odpowiedni montaż może zrobić z człowieka idiotę lub świętego. Zależnie od widzimisię zapatrzonego w słupki oglądalności producenta.

Joanna Opiat-Bojarska nie boi się pokalać własnego gniazda, Bestseller uderza bowiem także w rynek literacki. Obrywa się wszystkim i każdemu z osobna, od pisarzy począwszy, przez wydawców, na blogerach książkowych kończąc. Literatura jest tu tylko towarem, który należy dobrze sprzedać. A żeby sprzedać trzeba ją najpierw odpowiednio wypromować. Kłamstwo, manipulacja, pomówienie? Dla ludzi pokroju Emilii Sienkiewicz wszystkie chwyty dozwolone, byle dostać się na listę bestsellerów. Wydawcy nie są lepsi – fajnie jeśli książka jest dobra, większe znaczenie ma jednak uroda jej autorki. Szara mysz, bez biustu, białych zębów i super modnych ciuchów od projektantów, nie wylansuje nawet najbardziej błyskotliwej powieści. Dla blogerów liczą się wyłącznie statystyki, sława i kasa na miarę szafiarek. A przynajmniej darmowe książki od wydawców, bo na torebkę Chanel blogiem książkowym raczej się nie zapracuje. Pozostaje zazdrość, rozgoryczenie i szukanie newsa, który podbije statystyki. Smutna prawda, ale prawda – rynek wydawniczy odrobił lekcję zadaną przez show biznes i raczej nie zmieni już kierunku, w którym zmierza.

Patrząc tymi kryteriami, Joanna Opiat-Bojarska o wypromowanie swojej najnowszej powieści nie musi się martwić. Atrakcyjna blondynka sprzeda ją bowiem bez trudu. Na szczęście kupować można w ciemno, bo to pierwszorzędna literatura. Katarzyna Bonda może się na poważnie obawiać o swoją pozycję królowej polskiego kryminału.